📝 Giới thiệu
Khi vận hành một VPS, Cloud Server hoặc máy chủ vật lý Linux, việc đánh giá hiệu năng hệ thống là rất cần thiết. Hiệu suất xử lý không chỉ ảnh hưởng đến tốc độ website, ứng dụng mà còn quyết định đến trải nghiệm người dùng và chi phí vận hành.
Trong bài viết này, bạn sẽ học cách kiểm tra chi tiết các thông số quan trọng: CPU, ổ cứng, mạng và benchmark tổng thể – từ đó đưa ra quyết định lựa chọn dịch vụ VPS phù hợp hoặc tối ưu hóa hệ thống hiện có.
1. Tốc độ VPS phụ thuộc vào yếu tố nào?
Hiệu năng của một VPS hay server Linux thường bị chi phối bởi 3 thành phần chính:
- CPU: xử lý các tác vụ tính toán và điều khiển hệ thống
- Ổ cứng (Disk I/O): ảnh hưởng đến tốc độ truy xuất dữ liệu, database, file
- Mạng (Network): quyết định tốc độ upload, download và phản hồi từ xa
Việc đánh giá hiệu suất toàn diện cần đo cả 3 thành phần này để có cái nhìn chính xác.
2. Kiểm tra thông tin CPU trên VPS
Thông số đầu tiên cần xem là loại CPU mà VPS đang sử dụng, đặc biệt là xung nhịp (clock speed) và tên model CPU.
📌 Cách kiểm tra:
Bạn có thể dùng một trong hai lệnh sau trên Linux:
lscpu
Hoặc:
cat /proc/cpuinfo
📊 Kết quả bạn sẽ thấy:
- Model name: tên dòng CPU (ví dụ: Intel Xeon Platinum 8370C)
- CPU MHz: tốc độ xung nhịp – càng cao càng tốt, tuy nhiên còn phụ thuộc vào kiến trúc CPU
Lưu ý: Một số nhà cung cấp sử dụng ảo hóa có thể khiến bạn không thấy được tên CPU thật, chỉ hiển thị xung nhịp ảo hóa (CPU MHz). Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng quá nhiều đến hiệu suất thực tế nếu hệ thống vẫn chạy ổn định.
3. Kiểm tra hiệu năng toàn diện với YABS (Yet-Another-Bench-Script)
Nếu bạn muốn đo hiệu năng tổng thể bao gồm tốc độ ổ cứng, mạng và điểm CPU benchmark – công cụ đơn giản và nhanh gọn nhất là YABS.
▶️ Cách sử dụng:
Chạy dòng lệnh sau trong terminal:
curl -sL https://yabs.sh | bash
Sau vài phút, hệ thống sẽ thực hiện các bài kiểm tra tự động:
🧪 Phân tích kết quả:
- Disk Speed Tests (FIO): tốc độ đọc/ghi của ổ cứng (MB/s) và IOPS (Input/Output per second)
- iperf3 Network Speed: đo tốc độ tải lên và tải xuống với các máy chủ ở nhiều quốc gia
- Geekbench (tuỳ chọn): điểm benchmark của CPU
Lưu ý: Nếu bạn dùng server đặt tại Việt Nam, tốc độ thực tế khi sử dụng trong nước có thể cao hơn nhiều so với kết quả kiểm tra quốc tế (do iperf3 test với server nước ngoài).
Example Output
# ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## #
# Yet-Another-Bench-Script #
# v2023-04-23 #
# https://github.com/masonr/yet-another-bench-script #
# ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## #
Sun 23 Apr 2023 01:41:14 PM EDT
Basic System Information:
---------------------------------
Uptime : 342 days, 18 hours, 35 minutes
Processor : Intel(R) Xeon(R) E-2276G CPU @ 3.80GHz
CPU cores : 12 @ 4693.667 MHz
AES-NI : ✔ Enabled
VM-x/AMD-V : ✔ Enabled
RAM : 15.5 GiB
Swap : 14.9 GiB
Disk : 864.5 GiB
Distro : Ubuntu 20.04.6 LTS
Kernel : 5.4.0-110-generic
VM Type : NONE
IPv4/IPv6 : ✔ Online / ✔ Online
IPv6 Network Information:
---------------------------------
ISP : Clouvider Limited
ASN : AS62240 Clouvider
Host : USA Network
Location : New York, New York (NY)
Country : United States
fio Disk Speed Tests (Mixed R/W 50/50):
---------------------------------
Block Size | 4k (IOPS) | 64k (IOPS)
------ | --- ---- | ---- ----
Read | 405.41 MB/s (101.3k) | 407.96 MB/s (6.3k)
Write | 406.48 MB/s (101.6k) | 410.11 MB/s (6.4k)
Total | 811.90 MB/s (202.9k) | 818.08 MB/s (12.7k)
| |
Block Size | 512k (IOPS) | 1m (IOPS)
------ | --- ---- | ---- ----
Read | 380.21 MB/s (742) | 394.55 MB/s (385)
Write | 400.41 MB/s (782) | 420.82 MB/s (410)
Total | 780.62 MB/s (1.5k) | 815.37 MB/s (795)
iperf3 Network Speed Tests (IPv4):
---------------------------------
Provider | Location (Link) | Send Speed | Recv Speed | Ping
----- | ----- | ---- | ---- | ----
Clouvider | London, UK (10G) | 1.61 Gbits/sec | 2.39 Gbits/sec | 77.5 ms
Scaleway | Paris, FR (10G) | busy | 2.25 Gbits/sec | 83.3 ms
Clouvider | NYC, NY, US (10G) | 9.10 Gbits/sec | 8.85 Gbits/sec | 1.21 ms
iperf3 Network Speed Tests (IPv6):
---------------------------------
Provider | Location (Link) | Send Speed | Recv Speed | Ping
----- | ----- | ---- | ---- | ----
Clouvider | London, UK (10G) | 2.00 Gbits/sec | 21.1 Mbits/sec | 76.7 ms
Scaleway | Paris, FR (10G) | 2.66 Gbits/sec | 1.56 Gbits/sec | 75.9 ms
Clouvider | NYC, NY, US (10G) | 3.42 Gbits/sec | 7.80 Gbits/sec | 1.15 ms
Geekbench 4 Benchmark Test:
---------------------------------
Test | Value
|
Single Core | 5949
Multi Core | 23425
Full Test | https://browser.geekbench.com/v4/cpu/16746501
Geekbench 5 Benchmark Test:
---------------------------------
Test | Value
|
Single Core | 1317
Multi Core | 5529
Full Test | https://browser.geekbench.com/v5/cpu/21102444
Geekbench 6 Benchmark Test:
---------------------------------
Test | Value
|
Single Core | 1549
Multi Core | 5278
Full Test | https://browser.geekbench.com/v6/cpu/1021916
YABS completed in 12 min 49 sec4. Lợi ích của việc kiểm tra hiệu năng VPS
- ✅ So sánh được giữa nhiều nhà cung cấp VPS
- ✅ Biết rõ tài nguyên thật bạn đang có, tránh over-selling
- ✅ Đưa ra quyết định nâng cấp hay tối ưu
- ✅ Kiểm tra hiệu quả sau khi cài thêm dịch vụ/web app
🎯 Kết luận
Việc đánh giá hiệu năng VPS hoặc máy chủ Linux không khó — chỉ cần vài dòng lệnh bạn đã có thể hiểu rõ sức mạnh hệ thống của mình.
Tóm tắt nhanh:
| Thành phần | Cách kiểm tra |
|---|---|
| CPU | lscpu, /proc/cpuinfo |
| Ổ cứng | Script YABS (fio test) |
| Mạng | Script YABS (iperf3) |
| Benchmark | Geekbench trong YABS |
Dù bạn là sysadmin chuyên nghiệp hay người mới sử dụng VPS, việc kiểm tra hiệu năng định kỳ sẽ giúp bạn đảm bảo hệ thống luôn vận hành ổn định, hiệu quả và đáng tin cậy.
