Speedtest Script - Hướng dẫn chi tiết

Script kiểm tra hiệu năng server toàn diện với khả năng tự động cài đặt dependencies và chạy trên cả Linux lẫn Windows.

Tính năng

1. System Information

CPU: Model, số cores/threads, tốc độ xung nhịp
RAM: Tổng dung lượng và đã sử dụng
Disk: Dung lượng ổ đĩa và % sử dụng
OS: Phiên bản hệ điều hành, kernel, architecture
Network: IP public, uptime, load average

2. Disk Speed Test

Sequential Write (dd): Tốc độ ghi tuần tự (3 lần chạy)
Random I/O (fio/diskspd): IOPS và throughput cho random read/write
Tự động cài đặt fio (Linux) hoặc DiskSpd (Windows) nếu chưa có

3. Network Speed Test

International Servers: CloudFlare CDN, Linode US/Tokyo, Vultr Singapore
Vietnam ISPs: VNPT, Viettel, FPT, CMC Telecom
Latency Test: Ping đến các servers quốc tế và nội địa

Cách sử dụng

Linux / macOS

Chạy trực tiếp (khuyến nghị):

curl -Lso- bacpv.com/speedtest.sh | bash

Tải về và chạy:

curl -O https://bacpv.com/speedtest.sh
chmod +x speedtest.sh
./speedtest.sh

Yêu cầu:

Script tự động cài đặt: curl, dig (dnsutils), fio
Cần quyền sudo để cài đặt dependencies
Hỗ trợ: Ubuntu, Debian, CentOS, RHEL, AlmaLinux, Rocky Linux, Fedora, Arch, macOS

Windows PowerShell

Chạy trực tiếp (khuyến nghị):

iwr bacpv.com/speedtest.ps1 | iex

Hoặc dùng lệnh đầy đủ:

Invoke-Expression (Invoke-WebRequest -Uri "https://bacpv.com/speedtest.ps1" -UseBasicParsing).Content

Tải về và chạy:

Invoke-WebRequest -Uri "https://bacpv.com/speedtest.ps1" -OutFile speedtest.ps1
.\speedtest.ps1

Yêu cầu:

PowerShell 5.0+ (Windows 10+ có sẵn)
Chạy as Administrator để cài đặt DiskSpd (khuyến nghị)
Kết nối internet

Hiểu kết quả test

System Information

CPU Model:            Intel(R) Xeon(R) CPU E5-2680 v4 @ 2.40GHz
CPU Cores:            8 cores
CPU Frequency:        2400 MHz
Total RAM:            15.79 GB
Used RAM:             8.24 GB
Total Disk (C:):      223.46 GB
Used Disk (C:):       197.41 GB (88.35%)
Operating System:     Ubuntu 22.04 LTS
Public IP:            160.191.101.63

Đánh giá:

CPU: Số cores/threads cao → xử lý tốt multi-tasking
RAM Used: < 80% → Tốt, > 90% → Cân nhắc upgrade
Disk Used: < 80% → An toàn, > 90% → Nguy cơ đầy ổ đĩa
Public IP: Xác định vị trí server và ISP

Disk Speed Test

Sequential Write (dd)

Sequential Write (dd):
  Run 1: 520 MB/s
  Run 2: 480 MB/s
  Run 3: 465 MB/s

Benchmark so sánh:

Loại ổ đĩa	Tốc độ ghi thông thường
HDD 7200rpm	80-160 MB/s
SATA SSD	400-550 MB/s
NVMe SSD	1000-3500 MB/s
Cloud VPS (shared)	100-500 MB/s
Cloud VPS (dedicated)	500-2000 MB/s

Đánh giá kết quả:

< 100 MB/s: HDD hoặc VPS shared storage chậm
100-500 MB/s: SATA SSD hoặc VPS tốt
500-1000 MB/s: SATA SSD nhanh hoặc NVMe entry
> 1000 MB/s: NVMe SSD hiệu năng cao

Random I/O (fio/diskspd)

Random I/O Test (fio):
  Read:  234.5 MB/s | 60032 IOPS
  Write: 189.2 MB/s | 48435 IOPS

Benchmark IOPS:

Loại ổ đĩa	Random Read IOPS	Random Write IOPS
HDD 7200rpm	80-120	60-100
SATA SSD	30,000-90,000	20,000-80,000
NVMe SSD	100,000-500,000+	80,000-400,000+
Cloud VPS	5,000-50,000	3,000-40,000

Đánh giá:

< 5,000 IOPS: Hiệu năng thấp, không phù hợp database
5,000-30,000 IOPS: Đủ dùng cho web server, small database
30,000-100,000 IOPS: Tốt cho database, high-traffic applications
> 100,000 IOPS: Xuất sắc, phù hợp enterprise workloads

Lưu ý: IOPS quan trọng hơn throughput cho database và ứng dụng có nhiều small random operations.

Network Speed Test

International Servers

Server                         IP Address           Speed
─────────────────────────────────────────────────────────────────
CloudFlare CDN                 162.159.140.220      19.2 MB/s
Linode US (Newark)             96.126.123.45        5.8 MB/s
Vultr Singapore                45.32.101.23         6.3 MB/s
Linode Tokyo                   139.162.65.37        22.1 MB/s

Đánh giá theo vị trí server:

Server tại Việt Nam:

CloudFlare CDN: 10-50 MB/s (tốt, có edge server gần)
Singapore: 5-20 MB/s (tốt, khoảng cách địa lý gần)
Tokyo: 8-25 MB/s (tốt)
US/EU: 3-10 MB/s (chấp nhận được)

Server tại Singapore:

CloudFlare CDN: 50-200 MB/s
Singapore local: 50-300 MB/s
Tokyo: 20-80 MB/s
Vietnam: 5-30 MB/s

Server tại US/EU:

CloudFlare CDN: 100-500 MB/s
US/EU local: 100-1000 MB/s
Asia: 5-50 MB/s

Vietnam Domestic Servers

Server                         IP Address           Speed
─────────────────────────────────────────────────────────────────
VNPT Ha Noi                    113.164.16.66        103.2 MB/s
Viettel                        27.68.226.129        410.5 MB/s
FPT Ha Noi                     118.70.115.12        343.8 MB/s
CMC Telecom                    101.99.5.8           41.7 MB/s

Đánh giá (cho server tại Việt Nam):

Viettel/FPT: 200-500 MB/s → Xuất sắc (backbone tốt)
VNPT: 50-150 MB/s → Tốt
CMC: 30-80 MB/s → Trung bình
< 30 MB/s: Kém, có thể bị throttle hoặc routing không tối ưu

Lưu ý: Tốc độ cao với domestic ISPs quan trọng cho website phục vụ user Việt Nam.

Latency Test

International:
  Google DNS: 2.3 ms
  CloudFlare DNS: 1.8 ms
  US East: 185.4 ms
  Singapore: 33.2 ms
  Tokyo: 68.5 ms

Vietnam Domestic:
  VNPT: 0.8 ms
  Viettel: 1.2 ms
  FPT: 2.1 ms
  CMC: 10.3 ms
  Gateway: 0.3 ms

Benchmark latency:

Khoảng cách	Latency tốt	Latency chấp nhận	Latency cao
Local/Same DC	< 1 ms	1-5 ms	> 5 ms
Same country	< 10 ms	10-30 ms	> 30 ms
Same region (VN-SG)	< 40 ms	40-80 ms	> 80 ms
Cross-continent	< 150 ms	150-250 ms	> 250 ms

Ảnh hưởng của latency:

< 50 ms: Xuất sắc cho real-time apps (gaming, video call)
50-100 ms: Tốt cho web browsing, API calls
100-200 ms: Chấp nhận được cho web thông thường
> 200 ms: User có thể cảm nhận lag, không phù hợp real-time

Ứng dụng thực tế:

Website phục vụ VN: Chọn server VN (latency < 10ms với ISPs VN)
API phục vụ toàn cầu: Chọn Singapore (latency cân bằng với châu Á)
App phục vụ US/EU: Chọn server tại US/EU

Use Cases thực tế

1. So sánh VPS providers

Chạy speedtest trên nhiều VPS khác nhau để so sánh:

# VPS A
curl -Lso- bacpv.com/speedtest.sh | bash > vps-a-result.txt

# VPS B
curl -Lso- bacpv.com/speedtest.sh | bash > vps-b-result.txt

# Compare
diff vps-a-result.txt vps-b-result.txt

So sánh chỉ số quan trọng:

Disk IOPS (cho database)
Network speed đến target audience
Latency đến target regions

2. Troubleshooting hiệu năng

Disk chậm:

Sequential Write: 45 MB/s (thấp bất thường)
Random IOPS: 800 (rất thấp)

→ Nguyên nhân: Disk đang full, có I/O wait cao, hoặc shared storage bị overload → Giải pháp: Kiểm tra df -h, iostat, xem có process nào đang ghi nhiều

Network chậm đến Vietnam:

Viettel: 5 MB/s (thấp)
FPT: 8 MB/s (thấp)

→ Nguyên nhân: Server ở nước ngoài, routing không tối ưu → Giải pháp: Dùng CDN có edge server tại VN hoặc chuyển server về VN

Latency cao:

Gateway: 15 ms (cao bất thường)

→ Nguyên nhân: Network của VPS provider có vấn đề → Giải pháp: Liên hệ support hoặc đổi provider

3. Kiểm tra sau upgrade

Chạy speedtest trước và sau khi upgrade hardware:

# Trước upgrade
curl -Lso- bacpv.com/speedtest.sh | bash > before-upgrade.txt

# Sau upgrade SSD → NVMe
curl -Lso- bacpv.com/speedtest.sh | bash > after-upgrade.txt

So sánh để xác nhận hiệu quả của upgrade.

4. Monitoring định kỳ

Thêm vào cron job để chạy hàng ngày:

# Chạy lúc 3:00 sáng hàng ngày
0 3 * * * curl -Lso- bacpv.com/speedtest.sh | bash >> /var/log/speedtest-daily.log 2>&1

Phát hiện sớm sự suy giảm hiệu năng theo thời gian.

Tips và Best Practices

1. Chạy test nhiều lần

Chạy ít nhất 3 lần vào các thời điểm khác nhau
Loại bỏ kết quả bất thường (outliers)
Lấy trung bình để có kết quả chính xác

2. Chạy vào giờ thấp điểm

Network test nên chạy khi traffic thấp (2-5 giờ sáng)
Disk test có thể chạy bất kỳ lúc nào
Tránh chạy khi server đang load cao

3. So sánh với baseline

Lưu lại kết quả lần đầu làm baseline
Định kỳ so sánh để phát hiện degradation
Alert khi hiệu năng giảm > 30% so với baseline

4. Kết hợp với monitoring tools

Speedtest cho snapshot tại 1 thời điểm
Dùng Netdata/Prometheus cho continuous monitoring
Speedtest để verify khi có alert từ monitoring

5. Hiểu giới hạn của provider

Mỗi VPS plan có bandwidth limit
Shared storage có IOPS limit
Không kỳ vọng vượt quá spec của plan

Troubleshooting

Script không chạy được

Linux:

# Kiểm tra curl
which curl

# Nếu không có, cài thủ công
sudo apt install curl -y  # Ubuntu/Debian
sudo yum install curl -y  # CentOS/RHEL

Windows:

# Kiểm tra PowerShell version
$PSVersionTable.PSVersion

# Nếu < 5.0, update PowerShell
# Download từ: https://aka.ms/pscore

Dependencies không tự động cài

Linux - Cài thủ công:

# Ubuntu/Debian
sudo apt update
sudo apt install curl dnsutils fio -y

# CentOS/RHEL
sudo yum install curl bind-utils fio -y

Windows - Cài DiskSpd thủ công:

# Qua winget (khuyến nghị)
winget install Microsoft.DiskSpd

# Hoặc download từ GitHub
# https://github.com/microsoft/diskspd/releases

Kết quả không chính xác

Disk speed thấp: Server đang busy, chạy lại sau
Network speed thấp: ISP đang throttle, thử đổi DNS
Latency cao: Routing issue, kiểm tra mtr hoặc traceroute

Kết luận

Speedtest script là công cụ hữu ích để:

✅ Đánh giá nhanh hiệu năng server
✅ So sánh các VPS providers
✅ Phát hiện vấn đề về disk/network
✅ Monitoring định kỳ

Nhớ:

Chạy nhiều lần để có kết quả chính xác
So sánh với benchmark phù hợp loại server
Kết hợp với tools khác cho monitoring toàn diện

Tính năng​

1. System Information​

2. Disk Speed Test​

3. Network Speed Test​

Cách sử dụng​

Linux / macOS​

Windows PowerShell​

Hiểu kết quả test​

System Information​

Disk Speed Test​

Sequential Write (dd)​

Random I/O (fio/diskspd)​

Network Speed Test​

International Servers​

Vietnam Domestic Servers​

Latency Test​

Use Cases thực tế​

1. So sánh VPS providers​

2. Troubleshooting hiệu năng​

3. Kiểm tra sau upgrade​

4. Monitoring định kỳ​

Tips và Best Practices​

1. Chạy test nhiều lần​

2. Chạy vào giờ thấp điểm​

3. So sánh với baseline​

4. Kết hợp với monitoring tools​

5. Hiểu giới hạn của provider​

Troubleshooting​

Script không chạy được​

Dependencies không tự động cài​

Kết quả không chính xác​

Kết luận​

Tham khảo thêm​