Chuyển tới nội dung chính

Tránh Những Sai Lầm Phổ Biến Khi Dùng cPanel

Giới Thiệu​

cPanel là một trong những bảng điều khiển quản lý hosting phổ biến nhất thế giới, giúp hàng triệu người dùng dễ dàng quản lý website, email, database và nhiều khía cạnh khác của dịch vụ lưu trữ web. Với giao diện trực quan và nhiều tính năng mạnh mẽ, cPanel làm cho việc quản trị server trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Tuy nhiên, sự tiện lợi này đôi khi cũng dẫn đến những sai lầm phổ biến mà người dùng, đặc biệt là những người mới bắt đầu, thường mắc phải. Những sai lầm này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng từ hiệu suất website kém, mất dữ liệu cho đến các lỗ hổng bảo mật.

Bài viết này sẽ chỉ ra những sai lầm thường gặp khi sử dụng cPanel và cung cấp các bước để bạn có thể tránh chúng, đảm bảo website của bạn luôn hoạt động ổn định, an toàn và hiệu quả.

📋 Thời gian: 15 phút | Độ khó: Cơ bản

Yêu Cầu​

Để thực hiện theo hướng dẫn này, bạn cần:

  • Có quyền truy cập vào tài khoản cPanel của mình.
  • Hiểu biết cơ bản về quản lý website và hosting.

Các Bước Thực Hiện​

Bước 1: Ưu Tiên Bảo Mật Tài Khoản cPanel​

Một trong những sai lầm nghiêm trọng nhất là bỏ qua việc bảo mật tài khoản cPanel. Tài khoản cPanel của bạn là cánh cửa dẫn đến toàn bộ dữ liệu website và email. Nếu nó bị xâm nhập, kẻ xấu có thể dễ dàng kiểm soát mọi thứ.

  • Sử dụng mật khẩu mạnh: Luôn sử dụng mật khẩu phức tạp, dài ít nhất 12 ký tự, kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt. Tránh dùng mật khẩu dễ đoán hoặc trùng lặp với các tài khoản khác.
  • Kích hoạt Xác thực hai yếu tố (2FA): Đây là lớp bảo mật bổ sung cực kỳ quan trọng. Khi 2FA được kích hoạt, bạn sẽ cần một mã từ điện thoại (thường qua ứng dụng như Google Authenticator) ngoài mật khẩu để đăng nhập.
  • Đổi mật khẩu định kỳ: Thay đổi mật khẩu cPanel của bạn sau mỗi 3-6 tháng.
# Ví dụ về việc kiểm tra quyền truy cập của một file quan trọng (qua SSH nếu có)
# Sai lầm phổ biến là đặt quyền 777 cho các file/thư mục
# Kiểm tra quyền của file index.php trong public_html
ls -l public_html/index.php
# Output lý tưởng: -rw-r--r-- (644)
# Kiểm tra quyền của thư mục wp-content trong public_html (nếu dùng WordPress)
ls -ld public_html/wp-content/
# Output lý tưởng: drwxr-xr-x (755)

# ⚠️ Cảnh báo: Không bao giờ đặt quyền 777 cho bất kỳ file hoặc thư mục nào trên môi trường live.

💡 Mẹo: cPanel có tính năng "Security Advisor" giúp bạn kiểm tra và cải thiện các thiết lập bảo mật.

Bước 2: Không Tđo Bản Sao Lưu (Backup) Thường Xuyên​

Nhiều người dùng cPanel chỉ nhận ra tầm quan trọng của việc sao lưu khi đã quá muộn – website bị hỏng, dữ liệu bị mất do lỗi server, tấn công mạng hoặc vô tình xóa nhầm.

  • Tạo bản sao lưu định kỳ: cPanel cung cấp công cụ "Backup" và "Backup Wizard" giúp bạn tạo bản sao lưu đầy đủ hoặc một phần website (file, database, email).
  • Lưu trữ bản sao lưu ở nơi an toàn: Không chỉ tạo backup, bạn cần tải chúng về máy tính cá nhân hoặc lưu trữ trên dịch vụ đám mây riêng biệt để phòng trường hợp server hosting gặp sự cố.
  • Kiểm tra bản sao lưu: Thỉnh thoảng, hãy thử khôi phục một bản sao lưu nhỏ trên môi trường thử nghiệm để đảm bảo chúng hoạt động.
# Tải về bản sao lưu đầy đủ (nếu bạn có quyền SSH và đường dẫn backup)
# Giả sử bạn đã tạo backup qua cPanel và nó nằm trong thư mục home
# cd /home/yourusername/
# wget http://yourdomain.com/path/to/backup-file.tar.gz
# (Lưu ý: Thường thì bạn sẽ tải trực tiếp qua giao diện cPanel)

# ✅ Thành công: cPanel Backup Wizard cho phép bạn tải về bản sao lưu đầy đủ hoặc từng phần.

Bước 3: Bỏ Qua Việc Cập Nhật Phiên Bản PHP và Phần Mềm​

Việc không cập nhật phiên bản PHP và các ứng dụng web (như WordPress, Joomla, Drupal) là một sai lầm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cả bảo mật và hiệu suất.

  • Cập nhật PHP: Các phiên bản PHP cũ thường có lỗ hổng bảo mật đã biết và không được hỗ trợ. cPanel cung cấp "MultiPHP Manager" để bạn dễ dàng chuyển sang các phiên bản PHP mới hơn, an toàn hơn và nhanh hơn.
  • Cập nhật CMS/Plugins/Themes: Luôn giữ cho CMS, các plugin và theme của bạn ở phiên bản mới nhất. Các bản cập nhật thường bao gồm vá lỗi bảo mật và cải tiến hiệu suất.
# Kiểm tra phiên bản PHP hiện tại qua SSH (nếu có)
php -v
# Output ví dụ: PHP 7.4.33 (cli) (built: Oct 27 2022 14:41:29) (NTS)
# (Lưu ý: Nên sử dụng phiên bản PHP được hỗ trợ mới nhất, ví dụ PHP 8.1 hoặc 8.2)

# 💡 Mẹo: Sử dụng MultiPHP Manager trong cPanel để dễ dàng chuyển đổi và cập nhật phiên bản PHP.

Bước 4: Cấu Hình Sai Quyền Truy Cập File/Thư Mục (Permissions)​

Sai lầm này thường gặp ở những người mới, dẫn đến các vấn đề bảo mật nghiêm trọng. Việc đặt quyền quá lỏng lẻo (ví dụ: 777) có thể cho phép bất kỳ ai ghi hoặc thực thi mã độc trên server của bạn.

  • Quy tắc vàng:
    • Thư mục: Luôn đặt quyền là 755 (drwxr-xr-x).
    • File: Luôn đặt quyền là 644 (-rw-r--r--).
  • Ngoại lệ: Một số file/thư mục đặc biệt có thể yêu cầu quyền khác trong một số trường hợp cụ thể (ví dụ: file cấu hình của một số ứng dụng có thể cần 640 hoặc 600), nhưng đây là trường hợp hiếm.
# Đặt quyền chính xác cho một file (644)
chmod 644 public_html/config.php

# Đặt quyền chính xác cho một thư mục (755)
chmod 755 public_html/wp-content/uploads/

# ⚠️ Cảnh báo: Việc đặt quyền sai có thể khiến website không hoạt động hoặc tạo lỗ hổng bảo mật.

Bước 5: Không Theo Dõi Tài Nguyên Sử Dụng​

Nhiều người dùng không để ý đến việc sử dụng tài nguyên (CPU, RAM, Disk Usage, I/O) cho đến khi website của họ bắt đầu chậm chạp hoặc bị nhà cung cấp hosting tạm ngừng.

  • Kiểm tra thường xuyên: cPanel cung cấp phần "Metrics" hoặc "Resource Usage" để bạn theo dõi mức độ sử dụng tài nguyên.
  • Hiểu giới hạn của bạn: Mỗi gói hosting có giới hạn tài nguyên khác nhau. Việc vượt quá giới hạn có thể khiến website bị đình chỉ hoặc chạy rất chậm.
  • Tối ưu hóa: Nếu website của bạn thường xuyên vượt quá giới hạn, hãy xem xét tối ưu hóa mã nguồn, hình ảnh, sử dụng caching hoặc nâng cấp gói hosting.
# Kiểm tra dung lượng đĩa sử dụng của thư mục public_html qua SSH (nếu có)
du -sh public_html/
# Output ví dụ: 2.5G public_html/

# 💡 Mẹo: Sử dụng công cụ "Disk Usage" trong cPanel để xem chi tiết các thư mục đang chiếm nhiều không gian nhất.

Troubleshooting​

  • Lỗi: Website bị tấn công/hack.
    • Cách xử lý: Ngay lập tức thay đổi tất cả mật khẩu (cPanel, FTP, database). Khôi phục website từ bản sao lưu gần nhất. Quét mã độc bằng các công cụ như ImunifyAV (nếu hosting cung cấp) hoặc các plugin bảo mật. Kiểm tra logs để tìm dấu hiệu xâm nhập. ⚠️ Nếu không chắc chắn, hãy liên hệ nhà cung cấp hosting.
  • Lỗi: Website chậm hoặc hiển thị lỗi 500 Internal Server Error.
    • Cách xử lý:
      1. Kiểm tra logs: Sử dụng "Error Logs" trong cPanel để tìm nguyên nhân cụ thể.
      2. Phiên bản PHP: Đảm bảo bạn đang dùng phiên bản PHP được khuyến nghị và các plugin/theme tương thích.
      3. Tài nguyên: Kiểm tra "Resource Usage" trong cPanel. Nếu vượt quá giới hạn, website có thể bị chậm hoặc lỗi.
      4. Plugins/Themes: Tắt từng plugin/theme một để xác định xem có xung đột nào gây lỗi không.
  • Lỗi: Không truy cập được cPanel.
    • Cách xử lý:
      1. Kiểm tra kết nối mạng: Đảm bảo internet của bạn hoạt động bình thường.
      2. Kiểm tra địa chỉ và cổng: Đảm bảo bạn nhập đúng địa chỉ cPanel (thường là yourdomain.com/cpanel hoặc yourdomain.com:2083).
      3. Liên hệ nhà cung cấp hosting: Có thể có vấn đề với server hoặc IP của bạn bị chặn.

Kết Luận​

cPanel là một công cụ mạnh mẽ, nhưng việc sử dụng nó một cách hiệu quả đòi hỏi sự cẩn trọng và hiểu biết. Bằng cách tránh những sai lầm phổ biến được nêu trên, bạn có thể đảm bảo website của mình luôn hoạt động ổn định, bảo mật và đạt hiệu suất tốt nhất.

Best practices:

  • Thường xuyên kiểm tra: Định kỳ xem xét các thiết lập bảo mật, logs và tài nguyên sử dụng.
  • Cập nhật liên tục: Luôn giữ PHP, CMS và các ứng dụng khác ở phiên bản mới nhất.
  • Sao lưu đều đặn: Không bao giờ bỏ qua việc tạo và lưu trữ bản sao lưu.
  • Học hỏi: Luôn tìm hiểu thêm về cPanel và các tính năng của nó để quản lý hosting một cách chuyên nghiệp hơn.

Chúc bạn thành công trong việc quản lý website của mình với cPanel! ✅

Xem thêm: