Chuyển tới nội dung chính

Phân biệt cPanel và WHM: Người dùng và Quản trị viên

Giới Thiệu​

cPanel và WHM (WebHost Manager) là hai công cụ quản lý phổ biến nhất trong ngành công nghiệp web hosting, được phát triển bởi cùng một công ty. Mặc dù chúng thường được nhắc đến cùng nhau, cPanel và WHM phục vụ các mục đích và đối tượng người dùng hoàn toàn khác biệt. Việc hiểu rõ sự phân biệt này là cực kỳ quan trọng đối với bất kỳ ai tham gia vào việc quản lý website, từ người dùng cuối đến các nhà cung cấp dịch vụ hosting. Bài viết này sẽ đi sâu vào từng công cụ, làm rõ vai trò, chức năng và mối quan hệ của chúng.

📋 Thời gian: 10 phút | Độ khó: Cơ bản

Yêu Cầu​

Để nắm bắt tốt nội dung bài viết này, bạn chỉ cần có:

  • Hiểu biết cơ bản về khái niệm web hosting và website.
  • Sự tò mò muốn tìm hiểu về cách các dịch vụ hosting được quản lý.

Các Bước Thực Hiện​

Để phân biệt cPanel và WHM một cách chi tiết, chúng ta sẽ đi qua các khía cạnh chính sau:

Bước 1: Vai trò và Đối tượng sử dụng​

Điểm khác biệt cơ bản nhất giữa cPanel và WHM nằm ở vai trò và đối tượng mà chúng phục vụ.

  • cPanel (Control Panel):

    • Vai trò: Là giao diện đồ họa (GUI) dành cho người dùng cuối (end-user) để quản lý một tài khoản hosting cụ thể. cPanel cung cấp một môi trường dễ sử dụng để quản lý các khía cạnh của một hoặc nhiều website được lưu trữ trên tài khoản đó.
    • Đối tượng sử dụng: Chủ sở hữu website, nhđ phát triển web, hoặc bất kỳ ai có một tài khoản hosting cá nhân.
    • Ví dụ: Nếu bạn mua một gói shared hosting từ một nhà cung cấp, bạn sẽ nhận được quyền truy cập vào cPanel để quản lý website của mình.

  • WHM (WebHost Manager):

    • Vai trò: Là một công cụ quản lý cấp cao hơn, dành cho quản trị viên máy chủ (server administrator) hoặc nhà cung cung cấp dịch vụ hosting (hosting provider/reseller). WHM cho phép quản lý toàn bộ máy chủ hoặc các tài khoản hosting reseller, bao gồm việc tạo, sửa đổi và xóa các tài khoản cPanel.
    • Đối tượng sử dụng: Các nhà cung cấp hosting, reseller hosting, quản trị viên máy chủ ảo (VPS) hoặc máy chủ riêng (Dedicated Server).
    • Ví dụ: Một công ty hosting sử dụng WHM để tạo và quản lý hàng trăm tài khoản cPanel cho khách hàng của họ.

✅ Tóm lại: cPanel là để quản lý một tài khoản hosting và các website của nó, còn WHM là để quản lý toàn bộ máy chủ hosting và các tài khoản cPanel trên đó.

Bước 2: Giao diện và Chức năng chính​

Giao diện và các chức năng có sẵn trong cPanel và WHM cũng phản ánh vai trò khác biệt của chúng.

  • Chức năng chính của cPanel:

    • Quản lý tệp: File Manager, FTP Accounts.
    • Quản lý cơ sở dữ liệu: MySQL Databases, phpMyAdmin.
    • Quản lý email: Email Accounts, Forwarders, Autoresponders.
    • Quản lý tên miền: Addon Domains, Subdomains, Redirects, DNS Editor.
    • Bảo mật: SSL/TLS, IP Blocker, Hotlink Protection.
    • Sao lưu: Backup Wizard.
    • Ứng dụng: Softaculous (cài đặt WordPress, Joomla, v.v. chỉ với một cú nhấp chuột).
    • Giao diện: Thường có các icon trực quan, dễ hiểu, sắp xếp theo từng nhóm chức năng.

  • Chức năng chính của WHM:

    • Quản lý tài khoản: Tạo, sửa đổi, xóa tài khoản cPanel; tạm ngưng hoặc mở lại tài khoản.
    • Quản lý gói hosting: Tạo và tùy chỉnh các gói hosting (disk space, bandwidth, email accounts, v.v.).
    • Quản lý máy chủ: Cấu hình DNS, quản lý dịch vụ (Apache, MySQL, FTP), cập nhật phần mềm.
    • Bảo mật máy chủ: Cấu hình tường lửa (CSF/LFD), quản lý chứng chỉ SSL của máy chủ.
    • Sao lưu máy chủ: Cấu hình và quản lý các bản sao lưu toàn bộ máy chủ.
    • Giám sát tài nguyên: Theo dõi việc sử dụng CPU, RAM, Disk I/O của máy chủ và từng tài khoản.
    • Giao diện: Phức tạp hơn cPanel, tập trung vào các tùy chọn cấu hình hệ thống và quản lý người dùng.

Bước 3: Mối quan hệ giữa cPanel và WHM​

WHM và cPanel không phải là hai công cụ độc lập mà có mối quan hệ cha-con chặt chẽ.

  • WHM là "cây mẹ", cPanel là "nhánh con": WHM được cài đặt trên máy chủ và là công cụ để quản lý toàn bộ hệ thống. Từ WHM, quản trị viên có thể tạo ra nhiều tài khoản cPanel khác nhau, mỗi tài khoản cPanel tương ứng với một gói hosting mà khách hàng mua.
  • Không có WHM thì không có cPanel (trên cùng một server): Về cơ bản, cPanel là một thành phần của hệ thống WHM. Một khi WHM được cài đặt, nó cho phép bạn tạo và cấp quyền truy cập vào các giao diện cPanel riêng lẻ.
  • Phân quyền: WHM quản lý các quyền truy cập và giới hạn tài nguyên cho từng tài khoản cPanel. Ví dụ, WHM có thể giới hạn dung lượng đĩa, băng thông, số lượng tài khoản email mà một tài khoản cPanel có thể sử dụng.

💡 Mẹo: Để kiểm tra xem các dịch vụ cPanel/WHM có đang chạy trên máy chủ của bạn hay không (nếu bạn có quyền SSH), bạn có thể sử dụng các lệnh sau:

# Kiểm tra trạng thái dịch vụ cPanel chính
sudo systemctl status cpanel

# Kiểm tra trạng thái dịch vụ WHM (thường chạy cùng với cPanel)
sudo systemctl status whm

# Khởi động lại dịch vụ cPanel (chỉ khi cần và bạn có quyền admin)
sudo systemctl restart cpanel

Bước 4: Quyền hạn và Cấp độ kiểm soát​

Sự phân biệt rõ ràng nhất nằm ở cấp độ quyền hạn và kiểm soát.

  • Quyền hạn của cPanel:

    • Giới hạn: Người dùng cPanel chỉ có quyền truy cập và quản lý các tài nguyên được cấp phát cho tài khoản hosting của họ. Họ không thể xem hoặc can thiệp vào các tài khoản cPanel khác trên cùng máy chủ, cũng như không thể thay đổi cấu hình tổng thể của máy chủ.
    • Mục tiêu: Đảm bảo sự cô lập và bảo mật giữa các tài khoản hosting trên một máy chủ dùng chung.

  • Quyền hạn của WHM:

    • Toàn quyền kiểm soát (đối với root WHM): Nếu bạn có quyền truy cập WHM cấp root, bạn có toàn quyền kiểm soát máy chủ, bao gồm cài đặt phần mềm, cấu hình dịch vụ hệ thống, quản lý tất cả các tài khoản cPanel, giám sát tài nguyên toàn máy chủ và xử lý các vấn đề bảo mật.
    • Quyền hạn Reseller (đối với tài khoản Reseller WHM): Một tài khoản reseller WHM có quyền tạo và quản lý các tài khoản cPanel của riêng mình trong giới hạn tài nguyên được nhà cung cấp hosting cấp phát. Họ không có quyền truy cập root vào máy chủ, nhưng có thể quản lý khách hàng của họ một cách độc lập.

⚠️ Cảnh báo: Việc cấp quyền truy cập WHM root cho người không có kinh nghiệm có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về bảo mật và hoạt động của máy chủ.

Troubleshooting​

Dưới đây là một số tình huống thường gặp và cách xử lý liên quan đến sự nhầm lẫn giữa cPanel và WHM:

  • "Tôi chỉ thấy cPanel, không thấy WHM."

    • Nguyên nhân: Bạn đang sử dụng gói shared hosting thông thường. Với gói này, bạn chỉ được cấp quyền truy cập vào cPanel của riêng bạn để quản lý website. WHM là dành cho nhà cung cấp hosting hoặc quản trị viên máy chủ.
    • Cách xử lý: Đây là điều hoàn toàn bình thường. Nếu bạn cần quyền WHM, bạn sẽ phải nâng cấp lên gói reseller hosting, VPS hoặc Dedicated Server.

  • "Tôi không thể truy cập WHM của mình."

    • Nguyên nhân:
      1. Sai địa chỉ IP hoặc port. WHM thường truy cập qua https://your-server-ip:2087 hoặc https://your-domain.com:2087.
      2. Sai tên người dùng hoặc mật khẩu (luôn là root hoặc tên người dùng reseller đã được cấp).
      3. Tường lửa chặn truy cập port 2087.
      4. Dịch vụ WHM/cPanel không chạy trên máy chủ.
    • Cách xử lý:
      1. Kiểm tra lại địa chỉ và port.
      2. Đảm bảo bạn đang sử dụng thông tin đăng nhập chính xác.
      3. Nếu bạn có quyền SSH, hãy kiểm tra trạng thái dịch vụ: 
        # Kiểm tra xem dịch vụ cPanel/WHM có đang chạy không
        sudo systemctl status cpanel.service

        # Nếu không chạy, thử khởi động lại (chỉ khi bạn biết mình đang làm gì)
        sudo systemctl start cpanel.service
      4. Liên hệ với nhà cung cấp hosting của bạn nếu bạn vẫn gặp sự cố.

Kết Luận​

cPanel và WHM là hai mặt của một đồng xu trong quản lý web hosting. cPanel là công cụ dành cho người dùng cuối để quản lý website cá nhân, cung cấp giao diện thân thiện với người dùng để thực hiện các tác vụ hàng ngày. Ngược lại, WHM là công cụ mạnh mẽ dành cho quản trị viên và nhà cung cấp hosting, cho phép họ quản lý toàn bộ máy chủ, tạo và điều hành nhiều tài khoản cPanel.

Hiểu rõ sự phân biệt này không chỉ giúp bạn sử dụng đúng công cụ cho công việc mà còn giúp bạn chọn gói hosting phù hợp với nhu cầu của mình.

✅ Best practices:

  • Nếu bạn chỉ cần quản lý một hoặc vài website, cPanel là đủ.
  • Nếu bạn muốn cung cấp dịch vụ hosting cho người khác hoặc cần kiểm soát toàn bộ máy chủ, WHM là lựa chọn bắt buộc.
  • Luôn đảm bảo bạn có thông tin đăng nhập chính xác và hiểu rõ quyền hạn của mình khi tương tác với cả cPanel và WHM.

Xem thêm: