Chuyển tới nội dung chính

Windows Server Reboot Liên Tục: Chẩn Đoán và Khắc Phục Các Nguyên Nhân Phổ Biến

Giới Thiệu​

Windows Server là trái tim của nhiều hệ thống doanh nghiệp, và việc nó khởi động lại liên tục mà không rõ lý do có thể gây ra gián đoạn nghiêm trọng cho hoạt động kinh doanh. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất dữ liệu. Bài viết này sẽ đi sâu vào các nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến việc Windows Server reboot liên tục và cung cấp các bước chẩn đoán, khắc phục chi tiết để bạn có thể nhanh chóng khôi phục sự ổn định cho hệ thống của mình.

📋 Thời gian: 30-60 phút | Độ khó: Trung bình

Yêu Cầu​

Để thực hiện các bước chẩn đoán và khắc phục này, bạn cần:

  • Quyền Administrator trên Windows Server.
  • Kiến thức cơ bản về vận hành Windows Server và sử dụng Command Prompt.
  • Công cụ truy cập server (Console, Remote Desktop Protocol - RDP nếu server còn có thể truy cập, hoặc các công cụ quản lý từ xa như iLO/DRAC/IPMI).
  • USB bootable hoặc ISO cài đặt Windows Server để truy cập môi trường Recovery Environment (nếu server không khởi động được bình thường).
  • Kiên nhẫn và khả năng phân tích log hệ thống.

Các Bước Thực Hiện​

Bước 1: Thu thập thông tin ban đầu​

Khi server reboot liên tục, điều quan trọng là phải ghi lại bất kỳ thông tin nào xuất hiện trên màn hình trước khi nó khởi động lại.

  • Kiểm tra màn hình xanh (BSOD - Blue Screen of Death): Nếu có BSOD, hãy ghi lại mã lỗi (ví dụ: STOP 0x0000000A, DRIVER_IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL) và tên file liên quan (nếu có). Đây là manh mối quan trọng nhất.
  • Thời điểm xảy ra: Sự cố bắt đầu từ khi nào? Sau khi cài đặt phần mềm/driver mới, cập nhật Windows, hay thay đổi phần cứng?
  • Tắt tính năng tự động khởi động lại: Để bạn có thời gian xem màn hình BSOD.
    1. Trong Windows (nếu có thể truy cập): Nhấn Windows + R, gõ sysdm.cpl, nhấn Enter.
    2. Chuyển đến tab Advanced, trong phần Startup and Recovery, nhấn Settings.
    3. Bỏ chọn Automatically restart dưới mục System failure.
    4. Nếu không thể truy cập Windows: Khi server khởi động, nhấn F8 (hoặc Shift + F8 đối với Windows Server 2012 trở lên) để vào Advanced Boot Options, chọn Disable automatic restart on system failure.

Bước 2: Khởi động vào chế độ an toàn (Safe Mode)​

Khởi động vào Safe Mode giúp loại trừ các driver hoặc phần mềm của bên thứ ba gây ra sự cố.

  • Khi server khởi động, nhấn F8 (hoặc Shift + F8) để vào Advanced Boot Options, chọn Safe Mode with Networking hoặc Safe Mode.
  • Nếu server khởi động được vào Safe Mode:
    • Điều này cho thấy vấn đề có thể liên quan đến driver, dịch vụ, hoặc phần mềm của bên thứ ba.
    • Hãy xem xét gỡ cài đặt bất kỳ phần mềm, driver hoặc bản cập nhật nào được cài đặt gần đây.
    • Chuyển sang Bước 3 để kiểm tra Event Viewer.
  • Nếu server không vào được Safe Mode: Vấn đề có thể nghiêm trọng hơn, liên quan đến hệ điều hành cốt lõi hoặc phần cứng. Bạn có thể cần sử dụng môi trường Recovery.

Bước 3: Kiểm tra Event Viewer​

Event Viewer là công cụ không thể thiếu để chẩn đoán các sự cố hệ thống.

  • Mở Event Viewer: Nhấn Windows + R, gõ eventvwr.msc, nhấn Enter.
  • Điều hướng đến Windows Logs -> System.
  • Lọc các sự kiện theo Error hoặc Critical xung quanh thời điểm xảy ra sự cố reboot.
  • Tìm kiếm các sự kiện có ID như 1001 (BugCheck - liên quan đến BSOD), 41 (Kernel-Power - cho thấy server bị tắt đột ngột), hoặc các lỗi liên quan đến driver, dịch vụ.
  • Kiểm tra thêm Application logs để xem có ứng dụng nào gây lỗi không.
# Mở Event Viewer từ Command Prompt
eventvwr.msc

# Lọc Event Log cho các lỗi Kernel-Power (ID 41)
# Đây là một ví dụ, thực tế bạn sẽ lọc trong giao diện GUI
# Get-WinEvent -FilterHashTable @{LogName='System'; ID=41} | Format-List -Property TimeCreated,Message

💡 Tip: Ghi lại chi tiết các lỗi tìm thấy, đặc biệt là mã sự kiện và mô tả.

Bước 4: Kiểm tra Driver và Cập nhật Windows​

Driver lỗi thời hoặc không tương thích, cũng như các bản cập nhật Windows bị lỗi, là nguyên nhân phổ biến gây ra reboot.

  • Kiểm tra Driver:
    • Mở Device Manager (Nhấn Windows + R, gõ devmgmt.msc).
    • Tìm kiếm bất kỳ thiết bị nào có dấu chấm than màu vàng (lỗi driver).
    • Cố gắng cập nhật hoặc gỡ cài đặt các driver mới được cài đặt gần đây, đặc biệt là driver card mạng, card đồ họa, hoặc chip set.
    • Khởi động lại server sau khi gỡ cài đặt và để Windows tự nhận driver hoặc cài đặt driver ổn định từ nhà sản xuất.
  • Gỡ cài đặt các bản cập nhật Windows gần đây:
    • Mở Settings -> Update & Security -> View update history -> Uninstall updates.
    • Gỡ cài đặt các bản cập nhật được cài đặt ngay trước khi sự cố bắt đầu.
# Gỡ cài đặt một bản cập nhật Windows cụ thể bằng KB number
# Thay thế KB_NUMBER bằng số KB của bản cập nhật muốn gỡ
wusa /uninstall /kb:KB_NUMBER /quiet /norestart

⚠️ Warning: Luôn sao lưu hệ thống trước khi gỡ cài đặt các bản cập nhật quan trọng.

Bước 5: Kiểm tra phần cứng​

Phần cứng lỗi là một trong những nguyên nhân khó chẩn đoán nhất.

  • RAM:
    • Sử dụng công cụ Windows Memory Diagnostic (gõ mdsched.exe vào Run) để kiểm tra bộ nhớ.
    • Đối với kiểm tra kỹ lưỡng hơn, sử dụng Memtest86 (yêu cầu tạo USB bootable).
    • Nếu server có nhiều thanh RAM, hãy thử chạy với từng thanh một để xác định thanh nào bị lỗi.
  • Ổ cứng:
    • Chạy chkdsk /f /r từ Command Prompt (có thể cần khởi động lại để chạy).
    • Sử dụng công cụ kiểm tra sức khỏe ổ cứng của nhà sản xuất (ví dụ: SeaTools cho Seagate, Western Digital Data Lifeguard Diagnostic cho WD).
    • # Kiểm tra và sửa lỗi ổ đĩa C:
      chkdsk C: /f /r
      # Nếu ổ C: đang được sử dụng, lệnh sẽ yêu cầu khởi động lại để thực hiện
  • Nguồn điện (PSU): PSU bị lỗi có thể cung cấp nguồn không ổn định, gây ra các sự cố ngẫu nhiên, bao gồm cả reboot. Việc kiểm tra PSU thường yêu cầu thay thế thử bằng một PSU khác.
  • Quá nhiệt: Kiểm tra nhiệt độ CPU và các thành phần khác. Bụi bẩn trong quạt tản nhiệt hoặc keo tản nhiệt khô có thể gây quá nhiệt và khiến server tự động tắt để bảo vệ phần cứng. Đảm bảo luồng không khí tốt.
  • Kết nối lỏng lẻo: Kiểm tra tất cả các cáp nguồn, cáp dữ liệu và các thành phần bên trong server xem có bị lỏng không.

Bước 6: Sử dụng System Restore hoặc Recovery Environment​

  • System Restore: Nếu bạn đã tạo các điểm khôi phục hệ thống, hãy thử khôi phục server về một điểm trước khi sự cố bắt đầu.
  • Recovery Environment (WinRE): Nếu server không thể khởi động vào Windows, hãy khởi động từ USB/ISO cài đặt Windows Server, chọn Repair your computer.
    • Startup Repair: Thử chạy công cụ này để tự động sửa các vấn đề khởi động.
    • Command Prompt:
      • Sử dụng chkdsk, sfc /scannow (System File Checker để kiểm tra và sửa các file hệ thống bị hỏng).
      • # Kiểm tra và sửa chữa các file hệ thống bị hỏng (chạy trong WinRE)
        # Đầu tiên, xác định ổ đĩa cài đặt Windows (thường là C: hoặc D: trong WinRE)
        sfc /scannow /offbootdir=C:\ /offwindir=C:\Windows
      • Sử dụng DISM (Deployment Image Servicing and Management) để sửa chữa image Windows.
      • # Sửa chữa image Windows bằng DISM (chạy trong WinRE)
        # DISM /Image:C:\ /Cleanup-Image /RestoreHealth
        # Lưu ý: Lệnh này có thể cần truy cập internet hoặc nguồn cài đặt Windows

Troubleshooting (Lỗi thường gặp và cách xử lý)​

  • Server reboot quá nhanh, không kịp làm gì:
    • Cách xử lý: Khởi động từ USB/ISO cài đặt Windows để vào Recovery Environment. Từ đây, bạn có thể truy cập Command Prompt để chạy chkdsk, sfc, DISM, hoặc truy cập Event Logs (nếu có thể mount ổ đĩa). Bạn cũng có thể tắt tính năng tự động khởi động lại từ môi trường này.
  • BSOD với mã lỗi cụ thể nhưng không biết nghĩa:
    • Cách xử lý: Ghi lại chính xác mã lỗi và tìm kiếm trên Microsoft Support hoc các diễn đàn công nghệ. Mã lỗi thường chỉ ra nguyên nhân (ví dụ: lỗi driver, lỗi bộ nhớ, lỗi kernel).
  • Không thể vào Safe Mode:
    • Cách xử lý: Điều này thường chỉ ra lỗi nghiêm trọng ở cấp độ hệ điều hành hoặc phần cứng. Bạn bắt buộc phải sử dụng Recovery Environment hoặc kiểm tra phần cứng một cách kỹ lưỡng.
  • Sau khi gỡ cài đặt driver/phần mềm, server vẫn reboot:
    • Cách xử lý: Có thể có nhiều nguyên nhân chồng chéo. Hãy tiếp tục kiểm tra các bước khác, đặc biệt là phần cứng và các bản cập nhật Windows. Đảm bảo đã gỡ cài đặt hoàn toàn các thành phần gây lỗi.
  • Lỗi liên quan đến phần cứng (RAM, ổ cứng, PSU):
    • Cách xử lý: Không có cách nào khác ngoài việc thay thế phần cứng bị lỗi. ✅ Đảm bảo mua linh kiện tương thích và đáng tin cậy.

Kết Luận​

Việc Windows Server khởi động lại liên tục là một vấn đề phức tạp với nhiều nguyên nhân tiềm ẩn, từ lỗi phần mềm, driver cho đến sự cố phần cứng nghiêm trọng. Bằng cách thực hiện theo các bước chẩn đoán có hệ thống được trình bày ở trên, bạn có thể xác định và khắc phục nguyên nhân gốc rễ của vấn đề.

✅ Best Practices:

  • Sao lưu thường xuyên: Đây là biện pháp phòng ngừa quan trọng nhất. Luôn có bản sao lưu đầy đủ của hệ thống và dữ liệu.
  • Cập nhật định kỳ: Duy trì hệ điều hành và driver được cập nhật, nhưng luôn kiểm tra tính tương thích trước khi triển khai rộng rãi.
  • Giám sát hệ thống: Sử dụng các công cụ giám sát để theo dõi nhiệt độ, tải CPU/RAM và các sự kiện hệ thống, giúp phát hiện sớm các vấn đề.
  • Kiểm tra phần cứng định kỳ: Đặc biệt là trong môi trường server vật lý.

Hy vọng hướng dẫn này giúp bạn giải quyết thành công tình trạng Windows Server reboot liên tục, đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định và hiệu quả.

Xem thêm: